Agufié(-pimpinello)
Rosa spinosissima
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier pimprenelle, Rosier pimprenelle.
Descripcioun :Agufié fasènt de coulounìo de pichot aubret pas pu grand qu'un mètre, emé de noumbrous pougnoun dre, fin e de taio chanjadisso. Se recounèis peréu à si noumbrous pichot fuioun (de 5 à 11) quàsi redoun. Li flour soun souleto, blanco, e pourtado pèr un pecou un pau long. Li sepalo rèston de tèms sus l'agoulènço. La subsp. presentado eici, ié dison spinosissima.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...) que soun bon à manja, majamen en counfituro. Pamens aquéu douno de fru trop dur, pas trop goustous.
Port : Aubret
Taio : 0,2 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2000 m
Aparado : Noun
Liò : Tepiero roucaiouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Rosa spinosissima L., 1759
(= Rosa pimpinellifolia L., 1759 )
Neveirolo
Leucojum aestivum
Amaryllidaceae
Nom en français : Nivéole d'été.
Descripcioun :La neveirolo trachis dins li prado umido ounte flouris d'ouro à la primo o la fin de l'ivèr. Es uno planto forto emé de fueio dreissado e bèn verdo. Fai d'enflourejado de 3 à 7 poulìdi campaneto blanco emé de taco verdo. Isto uno meno procho, Leucojum pulchelum, proun raro, emé de 2 à 4 flour pèr enflourejado e de petalo mai courto (8 à 15 mm).
Usanço :Es uno planto empouisounanto couneigudo desempièi li Gre. Aro se saup qu'agis sus la trasmessioun sinaptico à acetilcoulino. Pèr acò es estudiado pèr lucha contro la malautié d'Alzheimer.
Port : Erbo
Taio : 30 à 70 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Leucojum
Famiho : Amaryllidaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Liò : Prado umido
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Leucojum aestivum L., 1759